Santiago‘nun (Erdem Erdoğan) raporu, ortasında White Fox‘un (M. Can Tanyeri) perşembe için ek analizi var… Havadelisi‘nin (O.M.Göktürk) katkılarıyla…
————
Geçtiğimiz kış bu tarihlerde bir yazı yayımlamıştık, “2017 Kışı’nın Efsanevi İlk Yarısı” diye…
Kadere bakın ki, 2018 kışının ilk yarısı da neredeyse tüm Türkiye’de geçen senenin aksine son dönemin -soğukçular için- en berbat kışlarından birisi olarak tarihe geçti. Aşağıdaki görselden de anlayabileceğiniz üzere Avrupa’nın önemli bir kısmı, Rusya, Balkanlar ve Türkiye Aralık ayı başından beri ortalamada mevsim normallerinin üzerinde sıcaklıklara maruz kalıyor:
Kuzey Amerika ve Asya’nın doğusunun tulum çıkardığı kışın ilk yarısından sonra, önümüzdeki süreçte neler olacak hızlıca ona da değinelim:
- 18-19 Ocak Hızlı ve Öfkeli Sistemi (Perşembe – Cuma)
- 20-21 Ocak Ilık Ilık Esen Lodos (Cumartesi – Pazar)
- Ocak ayının son haftasından itibaren “Eyy ABD Sen Kimsin Ya” Dönemi
18-19 Ocak Hızlı ve Öfkeli Sistemi
Bu sene ziyaretimize pek fazla gelemeyen İzlanda kökenli gezici alçak basınç sistemlerine olan hasretimiz en sonunda diniyor. Balkanlar üzerinden ülkemize giriş yapacak olan çok derin bir alçak basınç merkezinin hızlıca doğuya kaymasıyla beraber tüm yurda yağış, iç bölgelerimize de kar yağışları geliyor.
Çarşamba günü öğle saatlerinden itibaren hızını artırmaya başlayacak olan lodos, Çarşamba akşam saatlerinden itibaren İstanbul da dahil olmak üzere tüm Marmara’da fırtınaya dönecek, rüzgar hamleleri 70-80 km/saat değerlerini görebilecek.
İstanbul’da gece yarısına kadar etkili olacak olan ılık hava ve lodos, perşembe sabaha karşı sağanak yağışla beraber yerini karayel fırtınası ve ani soğumaya bırakacak. Perşembe Marmara’da tüm gün çok soğuk bir hava hakim.
Etkili karayel, yoğun yağış ve buna bağlı kuvvetli düşey hareketlerle, İstanbul’da perşembe sabah öğle arası özellikle yüksek semtlerde lapa lapa kar yağışı görülebilir, ancak son güncellemeler (salı akşamı itibariyle) yağışı biraz azalttı, Çarşamba günü bu konu hakkında daha net konuşabileceğiz. Bursa’da ise -daha ziyade yüksek semtlerde- yaklaşık 5 cm civarı kar birikimi ihtimali var.
*** White Fox’un perşembe günü için yorumu ***
İstanbul’da yaşayan hava delileri bilirler ki 12 Ocak 2015’te, bir soğuk cephe geçişi sırasında yağmur şeklinde kuvvetli rüzgarla başlayan yağış kara dönmüş, İstanbul genelinde özellikle de Anadolu Yakasında bol bol şimşek çakmış, gökgürültüleri kapalı mekanlarda dahi duyulabilmişti. Yani 12 Ocak 2015 tam bir gökgürültülü kar efsanesiydi. (12 Ocak 2015’i hatırlamak isteyenler bu yazıya bakabilirler)
Perşembe günü Marmara Bölgesi’nden geçecek olan cephe hattının 12 Ocak 2015 ile arasındaki tek fark, yalnızca alt seviyedeki rüzgarın yönüdür. Bunun dışında, atmosferin üst yapısı nerdeyse aynı gibi görünüyor.
Alt seviyede rüzgar karayelden kuvvetli eserek kar soğuğunu Trakya’dan İstanbul’a Perşembe gün ağarmadan sokabilecek. Skew-T diyagramında görüldüğü gibi, biraz üst seviyede rüzgarın poyraz oluşu hızla geçmekte olan cepheyi Karadeniz nemiyle besleyecek. Bir başka dikkat çekici durum ise; alttaki soğuk, karayelli hava kütlesinin cephe geçişi sırasında üst seviyelere doğru alanını genişletmesi ve nemli poyraz havasını da yukarı iterek yükselmesine sebep olabilecek olmasıdır.
700 mb üstünde rüzgarın batıya dönmesi ve yukarı doğru kuvvetlenmesi de cephe geçişi sırasında dikey bulut oluşmasına son noktayı koyuyor. Rüzgarın doğulu yönlerden batıya dönmesi; havayı saat yönünün tersine döndürerek yükselten ve yazın süper hücrelerde görülen “veering” hadisesine zemin hazırlayan bir rüzgar profiline işaret ediyor. Bu sebeplerle Perşembe günü cephe geçisi sırasında ve yağış kara döndüğünde de gökgürültüleri işitmemiz, 12 Ocak 2015’te olduğu gibi, sürpriz olmayacaktır.
*** White Fox’un perşembe günü için yorumu bitti ***
Alçak basınç merkezinin çok hızlı şekilde doğuya ilerlemesiyle beraber Perşembe günü öğle saatlerinden itibaren Batı Karadeniz’in iç kesimleri ve İç Anadolu’da da kar yağışları başlayacaktır. Bu bölgelerde beklenebilecek tahmini kar kalınlıkları Bolu 20 cm, Ankara 2-3 cm arası, Eskişehir 5 cm civarlarında olabilir.
Sistemin perşembe günü ilerleyen saatlerde güneydoğuya doğru hareket etmesine paralel olarak, Akdeniz’den nem kazanıp İç Anadolu’nun doğusu, Orta ve Doğu Karadeniz’in iç kesimleri, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu’nun kuzeyinde kar fırtınasına dönüşeceği görülüyor. O bölgelerde yaşıyorsanız tedbirli olmanız gerekiyor. Kayseri ve Sivas’ta 20 cm civarı kar birikebilir.
Hızlıca geçecek bu sistemin ardından, hafta sonu mevsime göre gayet ılık havalar geliyor, büyük bir değişim olmazsa İstanbul’da cumartesi ve pazar günleri 15-16 dereceler görülecektir. Pazartesi gününden itibaren ise büyük ihtimalle, tekrardan yağış ve soğuma gelecektir.
Uzun vade için yararlandığımız kaynaklar küresel ölçekte işlerin artık değişmeye başladığını söylüyor. ABD’nin batısındaki yüksek basınç kayboluyor, İngiltere civarını istila eden İzlanda alçak basınç alanları kabuğuna çekiliyor, Azor yüksek basıncı Avrupa kıtasında egemenliğini kurmaya başlıyor, Avrasya’da kartlar yeniden dağıtılıyor.
26-31 Ocak arasını gösteren ECMWF Ensemble 500 hPa jeopotansiyel yükseklik anomalisi (26-31 Ocak arası)
26-31 Ocak arasını gösteren ECMWF Ensemble yer seviyesi sıcaklık anomalisi (26-31 Ocak arası)
Vade çok uzun olduğu için kesin konuşmuyoruz, sabırla takip edelim. En azından lodos üzerine lodos yediğimiz havalara bi van münit diyebileceğiz gibi.
Çok beklettin kardeş, gel artık.. 
#ComeToTurkey
